OliPhenolia

Hoe OliPhenolia is ontstaan

Zoals vaak gebeurt, had 'de oudere generatie' het bij het rechte eind over feiten en gebruiken die in de 'moderne' tijd werden bestempeld als merkwaardigheden of bijgeloof. Nonna Caterina (1902 – 2000), grootmoeder, overgrootmoeder en betovergrootmoeder(!) van de familie Lo Franco - had de gewoonte om tijdens de periode van het persen van de olijven een paar keer per dag een half glas 'acqua mora' (= donker water) te drinken.

Hier in Toscane is dit de naam voor het olijvenwater uit olijven en olijfbladeren dat na de persing mechanisch door centrifugeren van de lichtere olijfolie wordt gescheiden. Dit 'donker water' is vooral erg bitter en iedereen was dan ook heel verbaasd over deze gewoonte van nonna. Maar zij, vastberaden als ze was, trok zich daar niets van aan ...

De laatste jaren heeft de wetenschap ontdekt dat dit bittere water zeer rijk is aan polyfenolen van de olijven (nog meer dan de olie zelf, de verhouding is circa 1 op 20!), met name hydroxytyrosol, verbascoside, 3,4-DHPEA-EDA en vele andere, welke delicate in water oplosbare moleculen zijn.

In 2010 werd op de Fattoria, dankzij de steun van de Stichting Famiglia Lo Franco, een project gelanceerd om de talrijke en waardevolle stoffen in het olijvenwater te benutten. Dit kreeg de naam "OliPhenolia". Voor olijfoliemolens is het vegetatiewater normaalgesproken een afvalstof. Voor La Vialla is het altijd al een hulpbron geweest: het vegetatiewater is een aanvulling op de biologisch-dynamische compost, waarmee het 6 à 8 maanden rijpt en vervolgens terugkeert naar de grond, in de vorm van een vruchtbare bodemverbeteraar, om zo de natuurlijke cyclus te sluiten. Maar het is veel meer. Nu wordt het eindelijk ook gebruikt als voedingsmiddel eenmaal gefilterd en geconcentreerd, door middel van eenvoudige koude filtratie.

Waarvoor dient OliPhenolia - functie van zijn polyfenolen

OliPhenolia zou kunnen worden gedefinieerd als 'uitgeperst sap met polyfenolen' dat gemakkelijk kan worden geïntegreerd in een uitgebalanceerd dieet. Zoals hieronder verder gespecificeerd is de inhoud van slechts één potje van dit product een concentraat van polyfenolen: na het persen en eenmaal gescheiden van de olijfolie en het droog residu (afvalpasta), wordt de vloeistof geconcentreerd door middel van een koude filtratie, waardoor het water wordt verwijderd; om een vergelijking te maken: 250 mg (het gemiddelde gehalte in een potje) is dezelfde hoeveelheid polyfenolen als in ongeveer 300 g verse olijven, die net geoogst zijn. Polyfenolen, zoals die van olijven, vormen een familie van meer dan 5000 stoffen van plantaardige oorsprong; ze worden geproduceerd door het secundaire metabolisme van planten.

Hoe wordt OliPhenolia gemaakt

De klimaatvriendelijke olijfmolen van de Fattoria

Elk jaar, van half oktober tot begin december, is er een plek op de Fattoria die geen rust kent: de olijfoliemolen. De olijven komen overdag (en 's nachts) aan zodra ze zijn geplukt, om zo snel mogelijk te worden geperst, zodat de smaken, aroma's en ... polyfenolen het beste behouden blijven! Nadat het grootste deel van de bladeren (maar niet van alle bladeren, want deze dragen ook bij aan de smaak en de polyfenolische lading) is verwijderd, komen de olijven na een snelle 'afspoeling' de molen binnen. Ze worden beschermd tegen oxidatie door een koepel met stikstof (gepatenteerd door Fattoria La Vialla), waaronder ze worden gemalen met granieten molenstenen die ze langzaam omzetten in een consistente pasta.

De olijvenpasta (een mengsel van pulp, sap, pitten, bladeren en olie) wordt tweemaal gecentrifugeerd. De eerste centrifugering scheidt de extravergine olijfolie van de natte resten. Deze natte resten worden op hun beurt opnieuw onderworpen aan een tweede, ook weer koude, centrifugering, die het droge residu scheidt van het vegetatiewater (het 'zwarte water' van grootmoeder Caterina) dat wordt teruggewonnen.

OliPhenolia wordt verkregen door het filtreren en concentreren van dit waterige gedeelte van de olijven (het olijvenwater) door middel van een techniek met keramische membranen en omgekeerde osmose: een niet invasief proces, door middel van alleen koude mechanische filtratie, zonder gebruik van chemische oplosmiddelen of verhitting.

Deze geavanceerde methode (deze wordt beschouwd als een B.A.T. - Best Available Technology, de beste beschikbare technologie) is bestudeerd en ontwikkeld met het specifieke doel de integriteit van de delicate moleculen van de polyfenolen te bewaren en heeft circa twee jaar van onderzoek en pogingen gevraagd van prof. Massimo Pizzichini (ENEA) en zijn team. Dit heeft ook tot een patentaanvraag geleid.

Het bewerkingsproces van het vegetatievocht en van het olijvenresidu

Dit is een fysisch en mechanisch procedé dat gebaseerd is op de membraanfiltratietechniek en bestaat uit twee fasen: Fase [A] Microfiltratie (MF) van het vegetatievocht of residu, zodat een concentraat en permeaat wordt verkregen. Fase [B] Concentratie door omgekeerde osmose (OO) van het microfiltratie permeaat verkregen uit fase [A]. Microfiltratie heeft als doel de gesuspendeerde inhoud van het vegetatievocht (microfragmenten, vezels en corpusculair materiaal, zoals cellen en bacteriën) te scheiden van het vloeibare deel. Na de eerste filtratiebeurt wordt buiten het residu een permeaat verworven, d.w.z. een heldere fractie die de opgeloste bestanddelen van het vegetatievocht bevat: proteïnen, suikers, zouten, polyfenolen, organische zuren en allerhande oplosbare organische moleculen. De fase waarin de omgekeerde osmose plaatsvindt heeft als functie het permeaat, bekomen uit de microfiltratie, met een factor van circa 4 te concentreren, zodat de integrale aanwezigheid en concentratie van alle stoffen uit de olijvenpulp wordt gegarandeerd. Het procedé is gebaseerd op fysische scheiding en concentratie en vereist geen chemische reagentia.

De laatste fase

Het concentraat van polyfenolen is de kracht en het hart van OliPhenolia en bevat alle stoffen waarover we tot nu toe hebben gesproken. Het had echter één klein nadeel: het bittere karakter van de polyfenolen maakte het wat 'heftig' van smaak. Na talrijke proeven met groentesappen, fruitsappen en rietsuiker werd de 'degustatie' met druivensap, uit 100% sangiovese-druiven, geconcentreerd en niet gefilterd, een voedingsmiddel met talrijke pluspunten, als beste beschouwd. Het druivensapconcentraat integreert zijn eigenschappen met die van het olijvenextract, waardoor de smaak aangenamer wordt (de verhoudingen zijn: 30% extract, 70% druivensap).

Tot slot wordt het concentraat van polyfenolen, om de extreem bittere smaak van de polyfenolen een beetje te verzachten, gemengd met druivensap (om een 'zoetere' versie van OliPhenolia te verkrijgen) of met citroensap (om de meest natuurlijke smaak te behouden en OliPhenolia Bitter te verkrijgen). Het eindproduct wordt in kleine glazen potjes gedaan en zeer kort gepasteuriseerd bij een zeer lage temperatuur (circa 79 °C), om alle fenolische componenten intact te houden.

Zo ontstaat OliPhenolia, een concentraat van polyfenolen van olijven, een uniek voedingssupplement, omdat het geheel natuurlijk, biologisch en biodynamisch is, waarop de Viallini erg trots zijn. Uit de verrichte analyses blijkt het verkregen fytocomplex, rijk aan polyfenolen, veel doeltreffender is dan het hoofdbestanddeel ervan, hydroxytyrosol, in geïsoleerde vorm.

De teelt en verwerking van olijven

Maar op La Vialla is zoals altijd de technologie slechts een onderdeel van het product ... Het andere deel betreft ons werk als landbouwers, en dat is het belangrijkste deel, namelijk de olijven, de teelt en verwerking ervan. Om een goede extravergine olijfolie te verkrijgen en dus vegetatiewater dat geen schadelijke chemische residuen bevat (die helaas typisch zijn voor de conventionele landbouw) is het noodzakelijk dat bij de teelt, de oogst en het malen van olijven een aantal bindende regels in acht worden genomen.

Allereerst mag de bodem absoluut niet verontreinigd zijn. Het gebruik van pesticiden is verboden, omdat door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen de olijfpulp uiteindelijk een echt afvalproduct zou worden, besmet met pesticiden. De strikte biologisch-biodynamische teelt van de olijfgaarden van de Fattoria is dan ook een essentiële voorwaarde. Andere essentiële punten zijn: een vroege oogst (voor minder rijpe olijven maar met meer polyfenolen); correcte opslag van de olijven in kleine kratten tijdens het transport; het malen direct na de oogst (op de Fattoria is dit mogelijk gemaakt door de bouw van een eigen olijfoliemolen - koolstofneutraal! - op een steenworp afstand van de olijfgaarden ...) en in een gecontroleerde atmosfeer om de oxidatie van de vruchten tot een minimum te beperken.

Een eenvoudig en gesloten proces waarin alles van de olijf wordt gebruikt: aan de ene kant de extravergine olie, aan de andere kant het vegetatiewater voor de productie van OliPhenolia en het terugwinnen van de kostbare polyfenolen, en tenslotte het droge residu, dat na een langzame compostering samen met al het andere afval van de Fattoria, teruggaat naar het land om nieuwe vruchtbaarheid aan de bodem te brengen.

Wat bevat OliPhenolia in detail

Ondanks het gebruik van een dergelijke verfijnde technologie, zoals hierboven beschreven, blijft OliPhenolia een volledig natuurlijk en seizoensgebonden product, dat niet op een 'synthetische' manier in een laboratorium kan worden gereproduceerd. Zodoende varieert de specifieke inhoud van elk potje, in kwaliteit en kwantiteit, van jaar tot jaar, van seizoen tot seizoen. Maar juist dit natuurlijke mengsel van de verschillende polyfenolen waaruit het bestaat maakt de werking ervan uniek. Deze is niet strikt afhankelijk van de concentraties van de afzonderlijke componenten, maar integreert en versterkt ze. In ieder geval bevat elke afzonderlijke verpakking OliPhenolia specifieke analyses die de kwaliteit en kwantiteit van de polyfenolen weergeven.

Maar laten we het toch wat gedetailleerder bekijken ... In een potje OliPhenolia vinden we gemiddeld meer dan 30 mg Hydroxytyrosol, een van de meest bestudeerde polyfenolen, die in de natuur alleen voorkomt in het vegetatievocht van olijven en in mindere mate in olijfbladeren en in olijfolie.
Verder bevat het nog verbascoside, tyrosol, chlorogeenzuur, 3,4-DHPEA-EDA en andere nog niet onbekende polyfenolen, voor een totaal van ongeveer 250 mg polyfenolen. Om een vergelijking te maken, 250 mg (de gemiddelde inhoud van een potje) is de hoeveelheid polyfenolen die zit in ongeveer 300 g verse, pas geplukte olijven. De concentratie van polyfenolen in een goede extravergine olijfolie is rond de 250 mg per liter, terwijl deze in OliPhenolia gemiddeld meer dan 9.000 mg per liter is. Dit betekent dat één enkel potje OliPhenolia van 25 ml de polyfenolen van meer dan 1 liter extravergine olijfolie bevat!

OliPhenolia - een 100% natuurlijk biodynamisch voedingssupplement – is dus een 'unicum' dat niet chemisch kan worden gereproduceerd, een door de natuur gemaakt fytocomplex, waarin alle bestanddelen op elkaar inwerken in een synergie die meer is dan de som van de delen, zoals ook de biodynamica ons leert.

Biodynamische cosmetica - Producten voor de huid en haren op basis van OliPhenolia

Olijfolie is een 'biologische cosmetica' avant la lettre, waarvan de oorsprong verloren gaat in de nevelen van de tijd. Olijfolie is een anti-inflammatoire, verzachtende, antioxiderende, regenererende zalf, schoonheidsolie, en is geworteld in de cultuur van alle oude mediterrane volkeren, van de Grieken tot de Romeinen, voor de verzorging en hygiëne van het lichaam.
Het olijvenwater is daarentegen nog steeds onbekend, hoewel het bijzonder interessant is voor de biocosmetica omdat het bestaat uit water en stabiele verbindingen die zich goed lenen voor dit type verwerking.

Cosmetica met OliPhenolia van La Vialla zijn uniek in hun soort omdat ze voor meer dan 60% zijn gemaakt met ingrediënten, olijven, van gecertificeerde biologisch-biodynamische agrarische oorsprong (Demeter). Olijven waarvan zowel het in water oplosbare fenolische als het oliehoudende gedeelte wordt gebruikt, evenals de kostbare vetzuren, tocoferolen en vitamine E die aanwezig zijn in de extravergine olijfolie. De rest is water dat wordt verkregen uit de filtratie van het vegetatiewater van de olijven en een klein percentage andere ingrediënten van plantaardige oorsprong. Het is afkomstig van een gesloten productiesysteem dat goed is zowel voor de gezondheid van de huid als voor het behoud van onze planeet. In de dynamiek van de wereldwijde 'reclame' wordt de aandacht van het publiek op listige wijze gestuurd naar de actieve bestanddelen van deze of gene crème: ze vormen meestal zeer kleine percentages van de totale inhoud, terwijl de werkelijke samenstelling van de rest van het product niet wordt belicht. Zo wordt op de achtergrond verstopt dat op grote schaal gebruik wordt gemaakt van aardoliederivaten, de zogenaamde 'petrolaten' (vaseline, vaseline, parabenen, siliconen, siliconen, paraffines, enz.), of stoffen van dierlijke oorsprong, of van het afval van industriële landbouwbedrijven. Daarom beschouwt vandaag de dag een deel van de wetenschappelijke wereld en, eindelijk, van de publieke opinie bepaalde cosmetica als ongezond en niet duurzaam.

In 2015 is een samenwerking ontstaan met RSC Pharma uit Gießen, een belangrijk farmaceutisch laboratorium in Duitsland, waarvan CEO en partner prof. dr. Thomas M. Schmidts klant is bij de Fattoria. Gemotiveerd door het onderzoek en de toenemende publicaties over de eigenschappen van het olijvenwater wist hij de Viallini (die aanvankelijk reserves hadden: dit was een geheel nieuw gebied voor de Fattoria) ervan te overtuigen dat ze onderzoek moesten doen naar het gebruik van de eigenschappen van OliPhenolia op de huid, Demeter gecertificeerde cosmeticaproducten die ook voldoen aan de strenge regels van de biodynamica.

De resultaten lieten niet lang op zich wachten: na onderzoek en tests (de resultaten van deze onderzoeken zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift 'Cosmetics' www.mdpi.com) was La Vialla overtuigd ... tenslotte heeft ook de huid, het grootste orgaan van ons lichaam, goede 'voeding' nodig: een gezonde huid getuigt van het welzijn van het hele lichaam.